Antioxidanten: alles wat je erover wil weten

Geschreven door
Inga

1 maart 2022 | Voeding

Deel deze blog

Doordat je voldoende groenten eet, geniet van pure chocolade en wellicht gek bent op het gebruik van kruiden en specerijen in je gerechten krijg je aardig wat antioxidanten binnen. En dat is fijn want je kunt deze maar al te goed gebruiken. Maar wat zijn antioxidanten eigenlijk - en waarom zijn ze zo gezond?

De afgelopen jaren hebben antioxidanten een steeds meer geliefde naam gekregen in de wellnesswereld. Ze hebben een positieve imago voor onder andere het afweren van chronische ziekten en cognitieve achteruitgang, en verbeteren van de huid. Dus laten we het eens verder hebben over - hoe antioxidanten werken, waarom je ze nodig hebt en waar je ze kunt vinden.

Vrije radicalen bestrijden met antioxidanten

Antioxidanten zijn een verzamelnaam voor o.a. verschillende vitamines, mineralen en andere verbindingen, waaronder vitamine C, vitamine E, glutathion, melatonine, CoQ10, alfa-liponzuur en meer. Sommige antioxidanten worden door het lichaam zelf gemaakt en andere worden via het voedsel dat we eten opgenomen. Antioxidanten beschermen onze cellen tegen een overdaad aan vrije radicalen. Voedselbronnen rijk aan antioxidanten beschermen het lichaam tegen schade veroorzaakt door bijvoorbeeld: een structureel slecht dieet, UV-straling, milieuvervuiling, roken en stress.

Lees ook: dit is hoe diverse bronnen van probiotia de darmgezondheid kunnen optimaliseren. 

Antioxidanten werken als een verdedigingssysteem in het lichaam tegen schade door vrije radicalen en oxidatieve stress. Vrije radicalen zijn reactieve moleculen die worden gevormd als bijproduct van normale chemische reacties in het lichaam. Alles, van vervuiling tot bepaalde voedingsmiddelen, en zelfs ademhaling, genereert de productie van vrije radicalen. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht zijn sommige vrije radicalen oké en zelfs gunstig. Vrije radicalen ondersteunen het hart in tijden van stress, spelen een belangrijke rol bij celsignalering en kunnen het immuunsysteem helpen bacteriën te bestrijden.

Maar als er te veel vrije radicalen zijn wordt het een probleem. Vrije radicalen kunnen cellen beschadigen. Dit komt omdat ze een ongepaard elektron hebben en omdat ze matchen. In het kort: elektronen moeten allemaal aan elkaar worden gekoppeld om een molecuul stabiel en gelukkig te maken. Tijdens normale chemische reacties en processen hebben vrije radicalen een van hun elektronen verloren, waardoor ze zeer reactief en onstabiel worden. In een poging om hun eenzame elektron te koppelen, proberen vrije radicalen er een te stelen van onze gezonde cellen, waarbij ze de cel beschadigen. Na verloop van tijd kan deze schade (oxidatieve stress genoemd), cellen afbreken en ze vatbaar maken voor hart- en vaatziekten en neurodegeneratieve aandoeningen.

Dit is wanneer antioxidanten goed van pas komen. Ze vormen het natuurlijke afweersysteem van het lichaam tegen vrije radicalen. Antioxidanten bieden een van hun elektronen aan de vrije radicalen aan, neutraliseren de vrije radicalen en voorkomen schade aan onze cellen. Door onze cellen te beschermen, houden antioxidanten chronische ziekten op afstand en verlengen ze de gezondheid en levensduur. Veroudering, vervuiling, stress en pesticiden kunnen de productie van vrije radicalen groter maken.

Waar zitten antioxidanten in?

De beste manier om je antioxidanten-inname een boost te geven, is door een gezond dieet vol fruit, groenten en volle granen te eten. Hoewel dierlijke producten een kleine hoeveelheid antioxidanten bevatten worden ze voornamelijk in planten aangetroffen. Rijke bronnen aan antioxidanten zijn: groene thee, bosbessen en zelfs kruiden zoals kruidnagel en kaneel, en natuurlijk superfoods zoals acai, gojibessen en hennepzaden. Er zijn honderden verschillende soorten antioxidanten, en ze hebben allemaal unieke eigenschappen. Verschillende antioxidanten werken op verschillende manieren en in verschillende delen van het lichaam. Sommige werken zelfs beter samen. Vitamine C verhoogt bijvoorbeeld het vermogen van vitamine E om vrije radicalen te ontwapenen. Het doel is om een gevarieerd dieet vol plantaardig voedsel te consumeren om elke dag een goede variëteit aan antioxidanten binnen te krijgen.

Bereiden

Er zijn een aantal dingen die je kunt doen om het gehalte aan antioxidanten van voedingsmiddelen te maximaliseren. Groenten zijn altijd een goede keuze, maar hoe je ze bereidt en waarmee je ze combineert kan een groot verschil maken. Voor het groot deel is rauw een goede keuze. Koken en verwarmen kunnen de antioxidanten in je eten afbreken of weg laten lekken. Daarom zijn al onze juices rauw en koudgeperst!

Verwarmde tomaat en wortel zijn ook goede keuzes, door verhitting worden stoffen als betacaroteen en lycopeen beter beschikbaar. Ook hier weer, is variatie het codewoord :)

Lekker ontbijtidee? Een açaibowl met groentengranola is ons favoriet!

Bestel hier jouw detox.