Geschreven door
Annick Adriaansz, expert in gezonde voeding en vitaliteit, en ontwikkelaar van Frecious-programma's.
25 juni 2024 | Voeding
Deel deze blog
Nachtschade is een plantenfamilie. Als familie is ‘ie een beetje omstreden. Er zitten namelijk planten bij die schadelijke gevolgen kunnen hebben, vooral in grote hoeveelheden. Toch zitten veel bekende soorten in de familie die de meesten van ons regelmatig eten. Denk aan tomaat, aubergine, paprika en aardappel. Zijn die dan schadelijk? Als je gezond bent niet, dan zijn ze juist heel gezond! Maar het antwoord ligt genuanceerd. Lees je mee?
Nachtschades zijn de eetbare delen van bloeiende planten die bij de Solanaceae-familie horen. Het is een flinke familie, met meer dan 1500 leden. Het zijn groenten die botanisch gezien vaak als fruit worden gezien. Onder nachtschades vallen bijvoorbeeld:
Botanisch gezien vallen aubergines, paprika’s en tomaten trouwens onder fruit. Dat geldt ook voor goji bessen. Aardappelen zijn botanisch gezien een groente, of eigenlijk een knol. In het dagelijks leven hebben we het echter vaak over nachtschade groenten.
Sommige mensen zijn gevoelig voor nachtschade, daarover straks meer. Over het algemeen zijn het voedingsmiddelen die goed passen in een gezond, gevarieerd dieet. De meeste nachtschades die we eten bevatten verschillende voedingsstoffen, waaronder vitamine B1 (thiamine). Ook andere B-vitaminen zitten bijvoorbeeld in tomaten, aubergine en goii bessen, paprika is een vitamine C leverancier en aardappelen trouwens ook. Tomaten bevatten ook lycopeen. Die stof geeft ze hun rode kleur en werkt voor de tomaat als antioxidant.
Paprika vind je bijvoorbeeld in de Sweet Pepper slowjuice.
Zijn nachtschades slecht voor je?
Hoewel nachtschades veel voedingsstoffen bevatten, zijn er ook mensen die geen nachtschades eten. Dit komt vanuit een angst dat nachtschades slecht voor je zijn. Dat nachtschades ongezond zouden zijn, zou komen door bepaalde stoffen die in de plantenfamilie te vinden is. Die stoffen heten glycoalkaloïden.
Glycoalkaloïden zijn natuurlijke stoffen en nachtschades gebruiken het als verdedigingsmechanisme tegen insecten en ziekten. Ze verdedigen zichzelf hiermee; zie het als natuurlijke bestrijdingsmiddelen. Door glycoalkaloïden krijgen groenten hun bittere smaak.
De belangrijkste glycoalkaloïden is solanine. Ook tomatine is een bekende. Daarnaast bevatten nachtschades ook lectines, die overigens ook buiten de nachtschade familie voorkomen. Ook dit zijn verdedigingsmiddelen van de plant.
Voor de meeste mensen zijn ze volkomen ongevaarlijk, maar er zijn ook mensen die er gevoelig voor zijn. Bij hen veroorzaken de nachtschades irritatie aan de darmwand.
Mensen die een auto-immuunziekte hebben, vermijden soms het eten van nachtschades. Bijvoorbeeld gewrichtspijn zou verergeren of huidklachten lijken soms meer op te treden. De glycoalkaloïden in nachtschades zouden hun symptomen verergeren. Er is onderzoek dat aantoont dat een prikkelbare darm extra optreedt na het eten van aardappel. Maar dat geldt niet voor iedereen, en ook niet voor iederéén met een prikkelbare darm.
Voor de meeste mensen geldt dat je wel heel veel nachtschade groenten zou moeten eten, om er last van te krijgen. De glycoalkaloïden kunnen klachten geven wanneer je ze in echt grote hoeveelheden binnenkrijgt. Dat gebeurt in de praktijk niet vaak. Bovendien zijn er ook onderzoeken die juist wijzen op vele voordelen voor onze gezondheid. Meer onderzoek is dus nodig.
Voor de meeste mensen zijn nachtschades dus probleemloos en ook nog goed voor je. Ze passen prima binnen een gevarieerd voedingspatroon. Dat is trouwens altijd een goed idee! Als je afwisselend eet, krijg je niet snel te veel nachtschade groenten binnen en heb je ook minder kans op klachten en intolerantie.
Om veilig de voordelen van nachtschades te leveren, zonder te veel binnen te krijgen, is met onze Daily Mix Box. Elk flesje met vers groente- en fruitsap bestaat uit 8 tot 14 verschillende groenten. Over afwisseling gesproken! Je krijgt dus niet snel te veel van één soort binnen en profiteert van een breed scala aan voedingsstoffen.
Makkelijker kan het niet: elke dag vers sap, zonder de deur uit te gaan.
De hoeveelheid ‘schadelijke’ stoffen in nachtschades kan verschillen. Onrijpe groenten hebben er bijvoorbeeld veel meer dan rijpe. Gelukkig verminderen deze stoffen als de groenten rijper worden en door koken. Om nachtschadegroenten veilig te eten, kun je de volgende tips volgen:
Als je klachten hebt na het eten van nachtschade groenten, dan kun je het beste een eliminatiedieet proberen. Dat is simpel: vermijd alles nachtschades voor een bepaalde periode, bijvoorbeeld een maand. Heb je geen klachten? Dan kun je langzaam één voor één een nachtschade groente introduceren. Het kan namelijk ook zijn dat je gevoelig bent voor één van hen, maar niet per se voor allemaal. Minimaliseer wel deze groenten, als blijkt dat je hiermee klachtenvrij blijft.
Als je gezond bent en gevarieerd eet, kun je zonder problemen nachtschades blijven eten of drinken. Kies verse producten, bewaar ze goed en kook (als dat relevant is) voor je ze eet. Zo lang je afwisselend eet, kunnen nachtschades voor gezonde mensen helemaal geen kwaad. Ze passen juist goed in een gezond, gevarieerd voedingspatroon.
Moeite met genoeg groente binnenkrijgen en op zoek naar variatie? We hebben de oplossing.